Κυριακή, Μαΐου 30, 2021

Nord Streem II




30/05/2021
Χολέβα Σοφία 

Η κατασκευή του νέου αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream II αποτελεί έργο διχαστικού περιεχομένου τόσο για την ΕΕ όσο και για τις ΗΠΑ. Η Γερμανία όντας το άμεσα ενδιαφερόμενο κράτος υποστηρίζει πως το συγκεκριμένο έργο έχει καθαρά οικονομικά χαρακτηριστικά και καμία πολιτική διάσταση, άποψη που οι ΗΠΑ και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες δεν συμμερίζονται. Αντιθέτως, πιστεύουν ότι πίσω από την κατασκευή του αγωγού υπάρχουν γεωπολιτικές στρατηγικές και πως η Ρωσία μελλοντικά θα χρησιμοποιήσει τον αγωγό ως εργαλείο εξαναγκασμού ενώ και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκφράζει επιφυλάξεις για το κατά πόσο η κατασκευή αυτή συνάδει με τα συμφέροντα των κρατών μελών της στην ενεργειακή και εξωτερική πολιτική.[1]

Η στάση της Γερμανίας στην υπόθεση του αγωγού έχει όλα τα κοινά χαρακτηριστικά της ρεαλιστικής προσέγγισης η οποία αποτελεί μια από τις κυρίαρχες θεωρίες της ΔΠΟ. Στη ρεαλιστική προσέγγιση ένα από τα κυριότερα γνωρίσματα του κράτους είναι η κυριαρχία, η ανεξαρτησία και η αυτοδιάθεση του (Μανώλη-Μάρης,2015,23) και μέσα από τη διεθνή πολιτική σκηνή αυτά επιδιώκει να διασφαλίσει η Γερμανία με την υπόθεση του αγωγού. Εξάλλου, υπάρχει προϊστορία καθώς η πρώτη προσέγγιση Ανατολής και Δύσης για κατασκευή αγωγού, έγινε μεσούσης του Ψυχρού Πολέμου ανάμεσα στην Δυτική Γερμανία και στην ΕΣΣΔ, σχέσεις οι οποίες συνεχίστηκαν και ευοδώθηκαν και μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου.[2] Παράλληλα, τα κίνητρα της κρατικής συμπεριφοράς στο ρεαλισμό, είναι ισχύς, η ασφάλεια και το εθνικό συμφέρον(Μανώλη-Μάρης,2015,23). Ως εκ τούτου, με την ολοκλήρωση του αγωγού θα ενισχυθούν περαιτέρω η ισχύς και το εθνικό συμφέρον της Γερμανίας έναντι άλλων Ευρωπαϊκών κρατών ενώ όσον αφορά την ασφάλεια, η Γερμανική κυβέρνηση από τη μία προσπαθεί να προχωρήσει σε συνομιλίες ώστε να αποσπάσει τη συναίνεση ή τουλάχιστον την ανοχή των ΗΠΑ για τον αγωγό και από την άλλη ισχυρίζεται ότι για καθαρά λόγους ασφαλείας υπέγραψε τη συμφωνία για την κατασκευή του εν λόγω αγωγού το 2015 φοβούμενη ότι η Ρωσία αντιμετωπίζοντας τότε σοβαρό οικονομικό πρόβλημα λόγω των κυρώσεων της ΕΕ για την κρίση της Ουκρανίας θα μπορούσε να ξεκινήσει  πόλεμο.

Η Γερμανία με την κατασκευή του αγωγού επιδιώκει παράλληλα να γίνει ο σημαντικότερος κόμβος υγροποιημένου αερίου κυριαρχώντας στην Κεντρική Ευρώπη και παραγκωνίζοντας την Ουκρανία. Επίσης, θέτει εκτός παιχνιδιού και χώρες όπως η Πολωνία, που ενώ τώρα προμηθεύονται αέριο από την Ανατολή, με την ολοκλήρωση του αγωγού θα αναγκαστούν να το προμηθεύονται από την Γερμανία. Με αυτό τον τρόπο θα μεγιστοποιήσει το όφελος της καλύπτοντας επιπλέον κρίσιμες ενεργειακές της ανάγκες[3] και θα ελαχιστοποιήσει το κόστος της καθώς θα έχει πρόσβαση σε φθηνό ρωσικό αέριο ενώ παράλληλα θα αποτελέσει και τον βασικό διανομέα για πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Επιπροσθέτως, ο ρεαλισμός στην οικονομική του διάσταση παίρνει τη μορφή του οικονομικού εθνικισμού σύμφωνα με τον οποίο οικονομία και πολιτική πάνε μαζί και δεν διαχωρίζονται ενώ μόνο ένα ισχυρό οικονομικά κράτος μπορεί να ωφεληθεί από το ελεύθερο εμπόριο, για αυτό και πρέπει τα κράτη να παρεμβαίνουν ώστε να διασφαλίζουν τα ιδιαίτερα συμφέροντα τους (Μανώλη-Μάρης,2015,24), κάτι που γίνεται κατά κόρον από μέρους της Γερμανίας στην εν λόγω υπόθεση.

Συμπερασματικά, το έργο του αγωγού εμπεριέχει οικονομικά και πολιτικά γνωρίσματα. Εξάλλου, είναι γενικά παραδεκτό πως η οικονομία είναι ένα μέσο αύξησης ισχύος και άσκησης επιρροής. Ο αγωγός εξυπηρετεί τις ανάγκες της Γερμανίας σε φυσικό αέριο η οποία θα το προμηθεύεται φθηνά αλλά παράλληλα ενισχύει και την επιρροή της στην υπόλοιπη Ευρώπη. Από την άλλη, η Αμερική δεν επιθυμεί μια διεύρυνση της ισχύος της Ρωσίας στην Ευρώπη και γι αυτό και επιδιώκει να την ανακόψει με τις κυρώσεις που επιβάλει, καθώς προσπαθεί να εξασφαλίσει την πώληση του υγροποιημένου αερίου που διαθέτει προς την Γερμανία. Επομένως, ο αγωγός είναι ένα έργο με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα και η τοποθέτηση των κρατών στη γεωπολιτική σκακιέρα είναι ξεκάθαρα ζήτημα πολιτικών στρατηγικών.[4]



[2] Παναγιώτης Σωτήρης, https://www.in.gr/2021/01/19/economy/diethnis-oikonomia/agogos-nord-stream-2-germania-epimenei-stin-kataskeyi-alla-thelei-na-syzitisei-kai-tis-ipa/

[3] Παναγιώτης Σωτήρης (ό.π)

[4] Ρωξάνη Καπατζή (ό.π)


Δεν υπάρχουν σχόλια: