Κυριακή, Σεπτεμβρίου 25, 2011

Μαθήματα Δημιουργικής Γραφής

Πριν κάποιους μήνες, βρέθηκα στη Θεσσαλονίκη με φουλ καύσωνα για την ορκωμοσία της φίλης μου Αικατερίνης που πήρε το πτυχίο της στη Νομική. Εκεί είχαμε μαζευτεί φίλοι και γνωστοί, κάποιους από τους οποίους είχα και χρόνια να τους δω. Πάνω στην κουβέντα, τι κάνεις, που είσαι, πως περνάς, πως άλλαξες, που χάθηκες κλπ, ήρθε η συζήτηση και στο μεταπτυχιακό που κάνω στη Φλώρινα.

Ακούς Κώστα, η Σοφία κάνει το μεταπτυχιακό που θέλεις να κάνεις κι εσύ, του λέει ο κοινός μας γνωστός κι αφού μας συστήνει, ανοίγουμε μια μικρή κουβεντούλα περί του θέματος. Εδώ στην Ελλάδα το κάνεις , με ρωτάει ο τύπος κι αφού του εξηγώ τι και πως, με σνομπ ύφος, μου απαντάει πως εκείνος θέλει να πάει για αντίστοιχες σπουδές στην Αγγλία. Για την σνομπαρία δεν τον αδικώ, έχουμε μάθει και ίσως κι έτσι να είναι, πως οτιδήποτε ξένο και ειδικά στην εκπαίδευση είναι καλύτερο. Και καλά θα κάνεις, του λέω, απλά για μένα η γλώσσα και ειδικά σε αυτό το αντικείμενο παίζει μεγάλο ρόλο, οπότε δεν ξέρω κατά πόσο θα μπορούσα και θα ήθελα να ασχοληθώ με κάτι τέτοιο στο εξωτερικό.

Γλώσσα τώρααα, ποιος την μαμεί, μου λέει ο τυπάς. Εγώ τις τεχνικές θέλω να μάθω, δεν με ενδιαφέρει η γλώσσα. Με αυτή τη δήλωση ήδη είχα ξενερώσει και έκοψα την όποια "επικοινωνία" μαζί του. Κάποιος που θέλει να ασχοληθεί με τη συγγραφή  και δεν τον ενδιαφέρει η γλώσσα για μένα είναι άκυρος.

Ωραία τεχνικές, καλές είναι δε λέω αλλά μπορείς να τις μάθεις και μέσα σε δυο σεμινάρια ή να πας σε ιδιωτική σχολή ή ακόμα-ακόμα να στρώσεις τον κώλο σου κάτω να ψάξεις στο ιντερνετ και σε βιβλία και να τις βρεις. Αφού λοιπόν αυτό μπορείς να το κάνεις και μόνος σου γιατί να τρέχεις και να δίνεις λεφτά σε μεταπτυχιακά εντός και εκτός Ελλάδας ειδικά σε τέτοιους καιρός; Ας το ξεκαθαρίσουμε, για να το κάνεις αυτό σημαίνει είτε ότι έχεις πάρει υποτροφία πρώτον , είτε ότι το γουστάρεις με τα χίλια δεύτερον ή τρίτον και βασικότερο, έχεις την οικονομική δυνατότητα να το κάνεις(ακριβό σπορ). Ας υποθέσουμε ότι κάποιος έχει όλα ή κάτι από τα παραπάνω. Τι θα του προσφέρουν αυτές οι σπουδές; Άχρηστες; Όχι, αλλά ούτε και χρηστικές! Δεν θα βγεις δηλαδή στην αγορά εργασίας και θα τους λες, κοιτάχτε έχω και μεταπτυχιακό στη δημιουργική γραφή και θα τρέχουν σαν παλαβοί για να μην χάσουνε το κελεπούρι, άρα ας το ξεκαθαρίσουμε για ακόμα μια φορά, το κάνεις γιατί έχεις τρέλα στο κεφάλι και ταλέντο στο γράψιμο.

Γιατί και εκείνη η άγια μέρα να έρθει που θα δεις το βιβλιαράκι σου τυπωμένο και αξιωθείς να πάρεις χίλια βραβεία και επαίνους και καλές κριτικές ή γίνεις Μαντά ή Δημουλίδου και βγαίνεις στη Μενεγάκη και πουλάς αβέρτα στις νοικοκυρές βιβλία. Πόσοι είναι αυτοί που διαβάζουν στην Ελλάδα και με το 8% των κερδών που δικαιούσαι ως νέος, εδώ που τα λέμε και ως παλιός συγγραφέας, πότε να κάνεις απόσβεση; Οι φιλοδοξίες σε κάνουν να πετάς και η πραγματικότητα σε προσγειώνει. Πάρε εσύ ένα μεταπτυχιακό στη δημιουργική γραφή,  φτάσε στο σημείο να γράψεις το αριστούργημα και όσο γι αυτή τη ζωή και το πώς θα ζήσεις, ας είναι καλά τα ελληνικά εστιατόρια στο εξωτερικό. Μπορείς να πλύνεις πολλά πιάτα εκεί έξω.

Οπότε καλά τα λέει ο φίλος μας, ας πάει στο εξωτερικό. Όχι ότι εκεί είναι καλύτερα τα πράγματα, απλά αν γίνεις Steven King , μπορεί κάποτε να φτάσεις να δικαιούσαι το 20% των κερδών. Άντε να σε δω όμως να γράφεις στα αγγλικά ή σε όποια άλλη γλώσσα θες δικέ μου. Αυτό προϋποθέτει είτε ότι είσαι δίγλωσσος, τρίγλωσσος και πάει λέγοντας , οπότε πάω πάσο, είτε ότι ζεις τριάντα χρόνια έξω και η γλώσσα κυλάει μέσα σου. Λένε πως για να γράψεις καλά, πρέπει να γράφεις στη γλώσσα που ονειρεύεσαι. Το να γράψεις σα να γράφεις έκθεση για το Proficiency  ή για να ρίξεις καμία αλλοδαπή γκόμενα, δε μετράει. Δεν είναι λογοτεχνία αυτό. Αν και μερικοί για να πηδήξουν γράφουν ποίηση.

Όσο για μένα, μπαίνω στο δεύτερο και τελευταίο έτος και πρέπει γρήγορα να πάρω αποφάσεις και κατευθύνσεις για τη διπλωματική μου. Τι έμαθα μέχρι τώρα; Η αλήθεια είναι ότι ξεστραβώθηκα, ότι μορφώθηκα, έκανα φίλους, κι έφαγα απίστευτο κρύο στη Φλώρινα αλλά και κάτι θεσπέσια κεμπάμπ. Επίσης έχω σπάσει το ατομικό μου ρεκόρ σε ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων αφού σε λιγότερο από χρόνο έχω φτάσει τα 35, αν και πρέπει να φτάσω τα 70 γιατί θα περάσω από ανάκριση. Δεν κάνω πλάκα είναι κι αυτή μια υποχρεωτική διαδικασία για να στο δώσουν το ρημάδι το χαρτί! Έγινα σίγουρα καλύτερη αναγνώστρια, καθώς πια αναγνωρίζω και αναλύω, ύφος, γλώσσα, τεχνικές με την πρώτη ματιά (λέμε τώρα!!) Αυτό μερικές φορές μπορεί  να είναι μαλακία γιατί χάνεις τη μαγεία του ανίδεου αλλά βρίσκεις μια άλλη γιατί ως παιδευμένος πια στο αντικείμενο καταλαβαίνεις και ανακαλύπτεις πράγματα, που πριν απλά έλεγες"Τι γράφει ο παπάρας τώρα!"  

Πολλοί μπορεί να έρχονται πιστεύοντας ότι θα μπουν στο κύκλωμα και θα γνωρίσουν άτομα του σιναφιού αλλά αυτό είναι και λίγο μύθος. Ναι  κάνεις απίστευτες γνωριμίες και έχεις πολλές ευκαιρίες αλλά όλο αυτό είναι στο χέρι του καθένα πως θα το διαχειριστεί. Οι δημόσιες σχέσεις είναι δημόσιες σχέσεις κι αν δεν ξέρεις εσύ να πλασάρεις το έργο σου και τον εαυτό σου(δες εμένα) τι να σου κάνουν κι αυτοί οι καημένοι; Άσε που πιστεύω ότι αυτό, όποιος ήταν να το κάνει θα το είχε κάνει ήδη και εκτός μεταπτυχιακού.

Συμπέρασμα. Όλα τα παραπάνω μπορείς να τα κάνεις και μόνος σου. Σίγουρα θα σου πάρει χρόνια και χρόνια πιθανόν και λιγότερα χρήματα, οι γνώσεις και οι πληροφορίες δεν θα είναι τόσο μαζικές και συσσωρευμένες αλλά δεν χάθηκε και ο κόσμος βρε αδερφέ. Να θυμάσαι πάντα πως καλό συγγραφέα δε σε κάνουν τα master αλλά η πένα σου. Ζήσε, γράψε, διάβασε, ταξίδεψε, αφουγκράσου κι αν μπορείς τώρα κάνε και σπουδές τέχνης του λόγου. Εγώ τις έκανα και θα τις ξαναέκανα.   

4 σχόλια:

Menelaos Gkikas είπε...

άκου να σε πω καλό μου. σήμερα το μόνο εύκολο είναι να γίνεις μαζικός. πιστεύω ότι είναι θέμα 6 μηνών. να διαβάσω 8 βιβλία υποκριτικής και να πουλήσω το παραμύθι, αναφορικά με το θέατρο!! όμως αναφορικά με τη δική μου ιδέα με την οποία ασχολούμαι αυτήν την περίοδο βλέπω ότι παίζει σημαντικό ρόλο η εξόρυξη η οποία είναι τελείως διαφορετική από την κρίσιμη μάζα. αναφέρομαι στη διακοπή της πλοκής για να παρεμβληθεί αφήγηση ή για παρεμβολή εξωτερικού παρατηρητή, απότομα, λες και σε παράλληλο κόσμο, λες και βγαίνεις εκτός βιολογικής συνείδησης. είναι πολύ εύκολο όπως βλέπεις να πάρει ένας θεωρητικός όπως λες το βιβλίο μου, να αρχίσει τις αναλύσεις και τις θεωρίες και άρα ααααααααα...., αυτό εννοούσε ο ποιητής. αυτό όμως δεν εξασφαλίζει το Brainstorming, την ιδέα ή τη μαγεία του Foreshadowing. είναι σαν να προσπαθείς να δημιουργήσεις επί του δημιουργήματος διότι το ύφος ή γλώσσα και οι τεχνικές, μπορεί να είναι τέλειες, όμως η εξόρυξη σε κάνει σε πρώτη φάση, πριν τις τεχνικές και το ύφος που είναι πολύτιμα, να ξεχωρίζεις. η πραγματικότητα των Αγγλικών είναι ωμή!! μπορείς να έχεις σπουδάσει σε Αμερικάνικα πανεπιστήμια και να ασκείς για καιρό τη διγλωσσία ή την τριγλωσσία. διάβασε τις αντικειμενοστραφείς αναλύσεις του Χάρυ Πότερ επί πραγμάτων και αντικειμένων και αν νομίζεις ότι μπορείς να μεταφράσεις το αντικειμενοστραφές εδώ είμαστε να συζητήσουμε. αυτό το αποδεικνύει μόνο ο χρόνος. η ιστοσελίδα της Ρόουλινγκ PotterMore όπου να'ναι ξεκινάει. σπουδαία ευκαιρία!! λέγαμε για τη μαζικότητα, έρχεται ο καιρός που αν το αφήσεις για αργότερα μπορείς να γίνεις τόσο σοφός και να λες μετά και εσύ περήφανος, ααααααα... αυτό εννοούσε ο ποιητής. έχει προηγηθεί όμως το ταξίδι και αυτό δεν αλλάζει....

Sophia Choleva είπε...

Γράφουμε περισσότερο, αναλύουμε λιγότερο και ο καθένας με το δικό του τρόπο.

Menelaos Gkikas είπε...

συμφωνώ μαζί σου, άρα δικαίως επιβραβεύουμε το ΘΡΑΣΟΣ του ολοκληρωτισμού. κάτι άφησα πίσω, αλλάζουμε...

Menelaos Gkikas είπε...

σκέψου όμως και το τραγούδι, αφού η ιστορία σας ανήκει, σαρώστε το λοιπόν αν επιμένετε...

The first time I told my story, I felt only pain. “How could this have happened to me?” I asked.  The second time I told my story, I felt on...